Ik ging in gesprek met Marie Loop, auteur van Generatie Groei en expert rond het psychopedagogische aspect van onze generatie. Mijn lief haalde zijn oortjes uit om stiekem mee te luisteren: “Ze had het over jullie dit, jullie dat. Ik wilde me verzetten tegen het in-een-hokje-worden-geduwd, maar ze had echt gelijk. Bangelijk.”
Generatie Z
Wie geboren is tussen 1995 en 2010 behoort tot Generatie Z, ofwel Gen Z. Hoewel de start- en eindjaren soms variëren in de literatuur (bv. 1998-2010 of 2000-2015), is dit de meest gangbare afbakening.
Bij het lanceren van de blog, merkten we op dat nog niet iedereen vertrouwd is met de term Gen Z, laat staan zich ermee identificeert. Daarom ging ik op zoek naar iemand die duidelijkheid kan scheppen en kwam bij Marie Loop terecht. Ze ging al eerder spreken voor Ambrassade en deelde die presentatie nu met mij.
Haar uiteenzetting begint met een citaat van Aristoteles (circa 300 v.C.), waarin hij jongeren beschrijft als egocentrisch, nieuwsgierig, wispelturig en onbeschaamd. “We kijken altijd naar de jongere generatie als een groep die hun eigen ding doet. Dat is iets van alle tijden,” verklaart ze. Het volstaat dus niet om de huidige tieners en twintigers ook zomaar onder deze eigenschappen te categoriseren.
Wat kenmerkt onze generatie dan wel?
De grenzen voor een nieuwe generatie zijn niet willekeurig bepaald. Gen Z scheidt zich af van de millennials door de opkomst van smartphones en sociale media tijdens hun jeugd. “Net zoals ik geen wereld zonder auto heb gekend, maar mijn grootmoeder wel, hebben jullie geen wereld zonder internet gekend,” redeneert Marie Loop. Zo’n verschil in wereldbeeld is typerend voor een bepaalde generatie.
Marie Loop: “De komst van de smartphones op het moment dat de oudste leden van Gen Z gingen puberen, vormde een extra facilitator om zich los te rukken van hun ouders. Je kon plots tegelijk afstand nemen van wat je gewoon was, als bevestiging vinden in dat gedrag. Gelijkgestemden over de hele wereld waren nu plots nog maar enkele duimbewegingen veraf.”
Foto: Marie Loop - Better Minds At Work
Dat die verandering tijdens onze puberjaren een grote impact heeft gehad, verklaart de psychopedagoog aan de hand van ons brein: “Op die leeftijd is het quasi onmogelijk om over jezelf na te denken zonder de mening van anderen erbij te nemen.” Biologisch gezien kunnen we dus niet anders dan onszelf te gaan vergelijken. En laat dat nu net de kracht zijn van sociale media: ze vormen een giga-vergelijkings-tool om ons eigen leven constant mee te meten.
De keuzes zijn eindeloos
“Als het dan nog niet lukt om gelukkig te zijn, dan kan je alleen maar jezelf de schuld geven.”
De aanwezigheid van oneindig vergelijkingsmateriaal maakt het bovendien ontzettend moeilijk om volledig achter je keuzes te staan. Dat legt Marie Loop uit aan de hand van een voorbeeld. Waar je vroeger de schuld kon steken op de lokale kledingwinkel als één van de drie aangeboden jeansbroeken niet goed zat, heb je het nu aan je eigen incompetentie voor online research te wijten.
Marie Loop: “Er heerst een idee dat hoe meer keuzes je hebt, hoe meer vrijheid je hebt en hoe gelukkiger je bent. Maar die redenering is volledig fout. Door de overvloed aan opties lijkt geen enkele goed genoeg.”
Ze benadrukt dat Gen Z’ers over alles ‘mogen’ kiezen: van studiekeuze tot gender en geaardheid, de poel aan mogelijkheden wordt steeds uitgebreid. “Als het dan nog niet lukt om gelukkig te zijn, dan kan je alleen maar jezelf de schuld geven.” Perfectie lijkt binnen handbereik te liggen, als je maar hard genoeg je best doet. “Veel jongeren raken de pedalen kwijt.” Ik knik blijkbaar gretig, want ze vraagt of dit herkenbaar klinkt.
Een welkome kentering
Maar natuurlijk is onze generatie niet gedoemd. “De smartphone an sich is niet slecht, maar hij werkt als een versterker,” stelt Marie Loop. Van jongs af aan werd de hele wereld potentieel vergelijkingsmateriaal. Dat zorgt voor een grote druk, maar werkt ook inspirerend. En tegenover FOMO door telkens overal van op de hoogte te zijn, staat een wereldwijze geest.
Onze collega’s van de Quarter Lifers gingen op zoek naar getuigenissen over de Fear - maar ook Joy - Of Missing Out.
De voortdurende informatiestroom, fake news, allerlei ‘must try’ sociale mediatrends, … Gen Z’ers houden er een kritische blik aan over. Er wordt bovendien online zoveel met elkaar gedeeld, dat we ons versterkt voelen in onze ideeën. Het maakt ons geëngageerd om actie te ondernemen – denk aan Greta Thunberg – of onze grenzen aan te geven. Op de werkvloer zien we met de komst van een nieuwe generatie een kentering in de work-life balance. We willen geen limieten overschrijden, tenzij we er zelf voor kiezen. De ondernemingszin is gigantisch en er zijn meer start-ups dan ooit.
Wie meer wil horen over het karakter van Gen Z op de werkvloer, kan bij deze podcast terecht. Lamiae Ben Ayad gaat in gesprek met Marie Loop en andere Gen Z’ers over het aangeven van grenzen, de drang naar vrijheid en de zoektocht naar zingeving.
“Jullie waren de proefkonijnen.”
Marie Loop is ervan overtuigd dat we later anders met die smartphones zullen omgaan. “De geschiedenis maakt altijd een beetje een slingerbeweging. Jullie waren de proefkonijnen.” De tegenbeweging is ondertussen al ingezet. Meer en meer jongeren kiezen er bewust voor om hun accounts op sociale media te verwijderen of pushmeldingen uit te schakelen. Ook Marie’s dochter geeft toe dat ze dankbaar is voor de momenten waarbij ze niet op haar gsm mág van haar ouders. “Dan hoeft ze zich niet schuldig te voelen wanneer ze niet antwoordt op berichtjes.” Herkenbaar.
De psychopedagoog benadrukt ten slotte dat ze ook niet graag labels plakt op generaties. “Maar we doen het toch in die mate dat het kan helpen om elkaar te verstaan.” En óf ik mij begrepen voelde na het gesprek. Ik voelde mij verbonden met mijn leeftijdsgenoten en een beetje van mijn verantwoordelijkheid verlost. Die keuzestress, het piekeren, het constante vergelijken, … het ligt niet aan mij.
Ondertussen wel overtuigd dat je lid bent van deze generatie? Laat ons hieronder weten waar jij je volledig in herkende en/of waar je het net niet mee eens bent.
Comments