Zoekresultaten

April is ‘autism awareness month’ – de perfecte maand voor de release van het nieuwe seizoen van Netflix-serie Heartbreak High, waarin het leven van een autistisch tienermeisje een van de centrale verhaallijnen is. Vanaf vandaag kan je kijken naar seizoen twee van Heartbreak High. De serie volgt het leven van de leerlingen op Hartley High, een middelbare school in Australië. De gen-z’ers krijgen te maken met klassieke worstelingen als eerste liefdes en heartbreak . Maar vooral ook serieuzere thema’s zoals genderidentificatie, seksuele oriëntatie, huiselijk geweld, drugsmisbruik, en institutioneel racisme en discriminatie worden besproken in de serie. Foto: Netflix   Maar je ziet het niet hoor! De verhaallijn die voor mij persoonlijk het meest betekent is die van Quinni, die autistisch is. Darren is haar beste vriend, en op school de enige waar ze zich volledig op haar gemak bij voelt. Tot ze Sasha ontmoet. Sasha en zij gaan daten, maar omdat Sasha niet weet van Quinni’s autisme gaat dat in het begin niet geheel zonder slag of stoot. Wanneer Quinni besluit te vertellen over haar autisme antwoord Sasha met de klassieke “But I’ve met autistic people, and they’re not like you.”   Als je het mij vraagt is deze scène essentieel voor het portretteren van de autistische ervaring. Je wil niet weten hoe vaak ik deze reactie heb gehad wanneer ik mensen vertelde over mijn autisme. “Oh, maar je ziet het helemaal niet hoor!” “Als je het niet verteld had zou ik het nooit vermoed hebben!” Mensen denken dat ze je daar een compliment mee geven, maar alles wat het doet is bevestigen dat ik me door de jaren heen zo heb aangepast aan de wereld om mij heen dat mijn beperking voor het ongetrainde oog volledig onzichtbaar is geworden. Ergens fijn, want mijn beperking is van mij, tot ik besluit hem met mensen te delen. Maar, het maakt het vinden van de juiste hulp ook moeilijker. Zo was ik twintig toen ik mijn diagnose kreeg, na jaren van misdiagnoses. Het is ook veel soms, maar ik ben niet teveel In aflevering zes bereidt Quinni zich voor op het ontmoeten van Angeline – haar absolute idool. Ze heeft de dag weken van tevoren tot op de minuut toe uitgestippeld, zodat er niks meer fout kan gaan en ze niet al te zeer meer hoeft na te denken over de stappen die ze moet nemen die dag. Ze kan gewoon haar planning afgaan. Sasha besluit met Quinni mee te gaan, maar gedurende de dag dwingt Sasha Quinni meerdere malen om van de planning af te wijken, waardoor Quinni een zekere kortsluiting krijgt (zo noem ik het zelf graag), overprikkeld raakt en in zichzelf keert.   Tot ik leerde dat ik autistisch was dacht ik altijd dat ik verwend was, of gewoon rigide, wanneer plannen niet liepen volgens het verwachtingspatroon dat ik in mijn hoofd had opgebouwd. Als we twee weken geleden afgesproken hebben dat we naar een sushirestaurant zullen gaan, maar jij de dag zelf aangeeft toch gereserveerd te hebben voor tapas, dan is de kans groot dat ik dat slecht trek. Niet omdat ik geen tapas lust, ik hou net zoveel van tapas als van sushi, maar omdat ik mij twee weken voorbereid had op sushi, en ik nu ineens verwacht word binnen twee minuten om te schakelen naar tapas. Mijn autistische brein is rigide. Als er eenmaal een verwachtingspatroon ligt, dan is het moeilijk als dat verandert. Niet omdat ik objectief gezien het nieuwe plan niet leuk vind, maar omdat ik er niet op voorbereid was en mijn hoofd tijd nodig heeft om zich dan weer aan te passen aan de vernieuwde situatie.   Datzelfde geldt voor Quinni. Ze heeft er moeite mee dat Sasha het niet naar haar zin lijkt te hebben, maar dit is haar dag, dus ze probeert zich eroverheen te zetten. Tot Sasha en Quinni na het evenement terug in de bus zitten. Quinni is geïnspireerd geraakt door het ontmoeten van haar idool en vertelt aan Sasha dat ze een boek wil gaan schrijven. Als reactie daarop zegt Sasha bot: “and I want to get shitfaced”. Quinni antwoordt daarop dat ze te overweldigd is om nog naar een feestje te gaan, omdat ze die dag al veel indrukken en emoties te verwerken heeft gehad. Dan geeft Sasha aan dat ze geen leuke dag gehad heeft. Sasha begint erover dat ze het moeilijk vindt om een relatie te hebben met iemand die autistisch is, omdat het niet ‘normaal’ is. “Don’t pull the fucking autism card on me right now”, zegt Sasha wanneer Quinni vraagt of ze niet normaal genoeg is. Sasha zegt “It’s just a lot for me to deal with”. Dan breekt er iets in Quinni, en in mij als kijker, “It’s a lot for me too, Sasha. It’s my whole life.”   Ik heb deze scène inmiddels wel tien keer gezien, maar elke keer krijg ik weer tranen in mijn ogen en word ik overspoeld met verdriet. Natuurlijk is de ene dag beter dan de andere en mijn autisme is niet allesbepalend in de manier waarop in mijn leven leef. Maar het zit wel in mij en er is elke dag wel iets dat mij eraan herinnert of waarin ik er rekening mee hou. Er is niks pijnlijker dan mensen in je omgeving die je vertellen dat het voor hen te moeilijk is om met jouw autisme te dealen. Dat ze even afstand moeten nemen. Ik kan geen afstand nemen. Ik ben elke dag bang dat ik te ingewikkeld of te veel ben, te complex. Precies zoals Quinni ook aangeeft in deze scène. Ik hou er niet van te zeggen dat mijn autisme mij definieert, maar het is wel een van de ingrediënten die mijn receptuur compleet maken. Zonder was ik niet dezelfde persoon. Authentiek Wat deze serie voor mij nog fijner maakt is dat het personage van Quinni gespeeld wordt door Chloe Hayden. Een actrice die zelf ook echt autistisch is. Bij de productie van de serie en het ontwikkelen van haar karakter Quinni was Hayden nauw betrokken. “I was really lucky in that i got to write almost all of her character, I had a part in her from the get go”, vertelt Hayden aan The Sydney Morning Herald.   Als gen-z’er die pas op haar twintigste het verlossende woord kreeg (zo beschouw ik het echt, ja), ben ik zó ongelofelijk dankbaar dat personages als Quinni een podium krijgen en tot leven worden gebracht door acteurs en artiesten met dezelfde ervaringen. Representatie is belangrijk. Het heeft mij veel geleerd over wie ik ben, hoe ik in elkaar steek, en dat ik daar dus niet alleen in ben. Want, hoe moeilijk het leven soms ook wordt en hoe hard je met jezelf in gevecht bent, je hoeft het nooit alleen te doen.

De 26-jarige zanger Mark Ambor uit New York timmert al een tijdje leuk aan de weg, maar dit voorjaar brak hij definitief door met zijn hit Belong Together. Ondanks uitverkochte concertzalen zoals de Melkweg in Amsterdam besloot hij toch om een paar weken straatconcerten te geven door heel Europa. Anne nam een kijkje bij zijn optreden in Brussel. Foto: Kirena van Grafhorst “Anne, ben jij morgen al terug in Brussel? Kijk!”, ik krijg een DM van mijn vriendin Robbin, met daarbij een story van Mark Ambor. “Belgium! Doing 5 different pop up shows tomorrow (12/6). Bring everyone.”  Een van de locaties waar de songwriter morgen zal spelen is de Kunstberg in Brussel, op een kwartiertje wandelen van mijn huis. Heb ik morgen al iets te doen? Nee, maar nu wel. De volgende ochtend ga ik inderdaad naar de Kunstberg. Ik voel gezonde zenuwen: ik heb er zin in, maar vind het ook spannend. Misschien lukt het me wel om Mark zelf even te spreken. Ik zoek een plekje op de grote trap. Ik oriënteer me en scan de mensen om me heen, om even af te tasten wie hier ook voor Mark Ambor zijn. Aan de andere kant van de trap, op dezelfde trede als ik, zit nog een meisje in haar eentje. Ze ziet er ietwat onwennig uit en kijkt verwachtingsvol om zich heen. Ik loop naar haar toe: “Hey! Ben jij hier ook voor Mark Ambor? Mag ik je wat vragen stellen?” Kirena, 21, beantwoordt mijn vraag enthousiast. “Natuurlijk! Wat wil je weten?” Dat neem ik als een uitnodiging, dus ik ga naast haar zitten. Ook zij kwam via Instagram te weten dat Mark Ambor hier vandaag zal zijn. “Ik moest toch al in Brussel zijn, dus ik dacht: dan kan ik ook gemakkelijk even hier komen kijken. Ik ken zijn muziek via sociale media, maar zijn nummers passeren nu ook veel in mijn playlists.” Kirena volgt veel artiesten dankzij TikTok. “Ik ben laatst bijvoorbeeld ook naar Benson Boone geweest” - een andere artiest die zijn fame grotendeels aan TikTok te danken heeft. Dan vertelt ze dat ze veel concerten en festivals bezoekt, zowel privé als professioneel – ze studeert fotografie en focust zich daarbij op concertfotografie. Klein, maar fijn Terwijl we op de trap zitten zien we de Kunstberg langzaam volstromen met jonge vrouwen, allemaal rond de twintig. “Het is wel duidelijk wat voor publiek hij aantrekt”, merkt Kirena grappend op. Om 12:40 beginnen de meisjes om ons heen enthousiaste gilletjes uit te slaan. We kijken achterom en zien een groepje modieus geklede mannen de trap aflopen. Achteraan loopt Mark Ambor, de man voor wie we hier vanmiddag zijn. Assertiever dan ik ben, springt Kirena op en pakt ze mijn hand. Ze trekt me mee en zo eindigen we samen vooraan op een krappe meter afstand van Ambor. “Hij is klein”, fluister ik naar Kirena. “Ja, maar wel heel knap”, antwoordt ze. “Belgium! How are we today? We’re doing 5 shows throughout the country today, so I don’t have much time, but I would really like to play you guys some songs!” Het publiek reageert met terughoudend enthousiasme. Ik gok zo dat ik niet de enige ben die deze manier van een optreden bijwonen nog wat onwennig vindt. Dan begint Ambor te zingen: “Going top down in that old Mercedes. Music’s loud, go ahead and hate me.” Het overgrote deel van het – hoofdzakelijk vrouwelijke – publiek kan het liedje Good to Be woord voor woord meezingen. Ik ken het refrein ook, maar dat ik in het volle licht op een meter van deze zanger sta maakt me te timide om voluit mee te doen. Terwijl ik nog wat probeer te acclimatiseren, trekt Kirena een spiegelreflexcamera met een toeter van een lens uit haar tas. “Ik zal je de foto’s bezorgen, dan kan je die bij de reportage voegen.” En zo is het eerste meisje dat ik aansprak voor deze reportage ook mijn partner in crime geworden. Het tweede liedje dat hij speelt is Our Way, zijn nieuwe single die binnenkort uitkomt. Aan het eind van het liedje horen we het gebrom van elektrische heggenscharen uit de tuin onderaan de Kunstberg komen. “Come on guys! Not now!” roept de zanger verslagen. “Welcome to Brussels”, reageert iemand uit het publiek. Er wordt gelachen. Ambor denkt even na en stelt voor een cirkel te maken om het geluid te isoleren. Er wordt wat geduwd en ineens sta ik zo dichtbij de zanger dat ik de moedervlekjes in zijn nek kan tellen. De songwriter kondigt aan dat zijn derde nummer ook het laatste zal zijn. “We’re on a tight schedule today, so I don’t have time for more.” Dan zet hij zijn nummer Belong Together in. Met dat nummer ging de zanger afgelopen voorjaar volledig viral. De zin “We belong together, like cold ice tea and warmer weather” overspoelde de afgelopen maanden mijn TikTok. En inderdaad, ook dit liedje kan het gehele publiek - inclusief ikzelf - goed meezingen. Dan is het voorbij. Na een optreden van een kwartiertje is er nog tijd voor een groepsfoto en dan moet de artiest door naar Antwerpen, waar hij rond 14:15 op de Grote Markt zal spelen. Samen met Kirena, mijn nieuwe collega, loop ik langs de groep om op een strategische plek te gaan staan. We kijken toe hoe de groepsfoto verstoord wordt door een flamboyante man met wandelstok en ooglapje. Ambor kijkt lichtelijk verward toe hoe de man volledig het middelpunt van de foto opeist. Tja, ook dat is Brussel Mark. Mark Ambor op Radio 538 Koningsdag "Hi Mark, I'm Anne" Als de foto gemaakt is begint het gezelschap van Ambor zich om hem heen te verzamelen om hem naar de auto te escorteren. Kirena en ik duwen ons ertussen en lopen zo aan weerszijden van de zanger. “Hi Mark, we’re journalism students, can we ask some questions?” “Uhm, do I have time for that?”, vraagt hij aan een van de mannen in zijn gezelschap. “Not really, no”, krijgen we terug. “Okay, I’ll walk with you to your car if that’s okay?” Zo snelwandelen Mark en ik naar zijn ‘tourbus’. Kirena loopt voor ons uit en filmt de hele interactie. Vastberaden en alsof er niet een mega popster-to-be naast me loopt, steek ik mijn hand uit om de zijne te schudden en me voor te stellen. "Hi Mark, I'm Anne." Hij kijkt naar mij en mijn uitgestoken hand, lacht en beantwoordt mijn hand met de zijne. "Hi Anne, nice to meet you." (OMG ik heb zijn hand geschud, interne fangirl gilt van blijdschap). Half rennend kan ik precies één vraag stellen. “Why did you decide to do these pop-up shows now? Considering you’ve already outgrown that level and are already selling out big venues throughout the US and Europe?” Terwijl Ambor links en rechts nog wat handtekeningen zet en selfies neemt antwoordt hij: “It’s my favorite thing to connect with fans and meet them, and I feel like that’s the best way to do that. Because I feel like, when you have a show, obviously they’re fun and cool, but you’re kind of detached because you’re up on that stage.” Daarmee bereiken we het geïmproviseerde tourbusje en is het interview voorbij voordat het goed en wel begonnen was. Lekker gewoon gebleven Ik loop de trap af waar ik zojuist zij aan zij met Mark ben opgerend. Beneden staat er nog een groepje van een stuk of tien meiden te kletsen. Onder andere Emma en Britt waren net ook bij het concertje. Emma (24) vertelt dat ze eerder dit jaar bij zijn concert in De Melkweg in Amsterdam was. “Ik luister veel naar zijn muziek, vooral nu met de zomer die eraan komt. De vibe van zijn muziek past daar goed in. Mijn favoriete nummer is I hope it all works out.” Het meisje dat naast Emma staat reageert daar enthousiast op. “Die van mij ook!” Roept Britt (21). Emma vertelt: “Ik vind het supertof dat hij die pop-up concerten nog doet. Zo creëer je ook meer connectie met de fans. Hij is snel populair geworden, door Belong Together, maar dat hij toch nog op zo’n low level met de fans omgaat, dat vind ik echt tof.” Biografie Mark Ambor Naam: Mark Damboragian Leeftijd: 26 (4/12/1997) Uit: New York, VS Instagramvolgers: 1,2 miljoen Tiktokvolgers: 1,4 miljoen Maandelijkse luisteraars: 24,1 miljoen (Spotify) Grootste hit: Belong Together (234 miljoen streams, Spotify)

Junglicious, als je ‘t mij vraagt de perfecte naam voor de onderneming van Roxanne. Ik stap binnen in wat voelt als een jungle van gebak, compleet met warme lucht vol aroma’s van chocolade, bloem en vanille. Wanneer ik later van de desserts proef, kan ik ook bevestigen: die zijn echt delicious. In Destelbergen, aan de rand van Gent, bevindt zich het walhalla voor vegan dessertlovers. Roxanne toverde een kleine ruimte om tot wat de zoete tegenhanger van een tropisch regenwoud zou kunnen zijn. De bloem is hier anders te interpreteren, maar net zo talrijk aanwezig. Geen over elkaar groeiende groene planten, maar wel weelderige taarten, cakes, muffins, koekjes en soortgenoten vormen de basis van dit vegetatietype. Als buitenstaander is het onmogelijk om alles in één keer te vatten. Begrijpen hoe deze plek vorm heeft gekregen, vergt een geduldige studie. Ik neem jullie mee op wat ik beschouw als introductie. De rest is zelfstudie. 0.1 De basisstructuur: Roxanne, partner en missie Van achter de platen met versgebakken gouden muffins heet Roxanne me welkom in haar keuken. Ze is bezig met het afwerken van de laatste taarten van de dag, of toch de delen die in de oven moeten. “Daarna wordt het hier minder warm”, belooft ze. Naast taarten en muffins, worden hier 400 à 500 chocolate chip cookies per week gebakken, allemaal handgedraaid. “Dat is Luis zijn ding”, legt Roxanne uit. Zij is de eigenaar, maar haar vriend werkt hier ook voltijds. Als koppel samen in de keuken staan, verloopt het beste als de taken duidelijk verdeeld zijn. Of het moeilijk is om van de gebakjes af te blijven? “I don’t like sweet”, haalt Luis zijn schouders op, gevolgd door een oogdraai van Roxanne. Ondertussen eet ik vredig mijn vanille-met-chocoladestukjes-muffin op: goedgekeurd. Alles is hier helemaal veganistisch, zo legt Roxanne haar persoonlijke passie in het bedrijf. “Wanneer ik besloot om volledig plantaardig te gaan eten, vreesde ik dat ik aan smaak zou moeten inleveren. Maar niets is minder waar. Dat wil ik ook aan anderen laten zien, zodat we met z’n allen kunnen bijdragen aan een betere wereld”, schreef ze op haar website. 0.2 Het ideale bodemtype voor een succesvolle onderneming: plantaardige koffiehuizen “IzyCoffee was de eerste grote klant die ik binnenhaalde. Ik zat toen midden in mijn stage en ging er met een vriendin een koffie halen. Voor de grap zei ik: ‘Als jullie ooit eens andere taartjes willen, mag je mij zeker contacteren.’ Waren ze niet toevallig op zoek naar een nieuwe leverancier zeker!” Van ’t één kwam ’t ander en toen ze een maand later de tweede plaats binnen haalde voor Best Pastry bij de Vegan Awards, werden ook Full Circle Coffee en Ludo Kafe vaste klant. Tegenwoordig rijdt ze zelfs naar Aalst en Leuven voor leveringen. Zelf heb ik al heel wat van Roxannes creaties geproefd tijdens een koffiedate of wannabe-productieve werksessie in Ludo Kafe. “Het personeel is daar altijd heel enthousiast”, vertelt Roxanne. “Elf seconden, zeiden ze. Zo lang heeft het geduurd voor de eerste taart verkocht was na mijn levering vrijdag. Sommige klanten weten wanneer ik langskom en staan al te glunderen wanneer we de dozen binnenbrengen. Ze lijken zelfs niet te kunnen wachten tot de levering gedaan is om een stuk te bestellen.” 0.3 Voedingsstoffen en symbioses Het succes van Junglicious wordt gevoed door een authentieke Instagrampagina en mond-tot-mondreclame. Wat begon als een hobby, groeide zo uit tot een studentonderneming en nu is Roxanne voltijds zelfstandige. “In het begin deed ik alles zelf. Maar voor een event of beurs, gebeurde het wel dat mijn lief of gezin een handje bijstaken.” Ook in de eerste maanden na de keuken-upgrade kwamen haar ouders er iedere week. “Nu bellen ze nog elke dinsdagavond om te vragen of ze de woensdag niet moeten komen helpen.” Volgens Roxanne ook omdat ze stiekem erg genoten van de quality-time met hun dochter én de overschotjes die ze mee naar huis mochten nemen. “Ondertussen heb ik een boekhouder en personeel.” Zo komt Alicia* – één van haar beste vriendinnen – elke donderdag werken als Flexi(jobber). “Ik wil mijn taken echt goed doen. Voor Roxanne, omdat ik trots ben op haar onderneming.” Maar de samenwerking is symbiotisch van aard, oftewel win-win. “Het is voor mij de ideale afwisseling met mijn vast werk: ik ben hier met mijn handen bezig, sta de hele dag recht en ik zie mijn vrienden.” Ook de bedrijfsleider is tevreden over haar team. “In het begin vond ik het heel moeilijk om taken uit handen te geven. Ik ben erg perfectionistisch, maar ondertussen heb ik mezelf wel aangeleerd om te delegeren en dat loont.” 0.4 De addertjes De grootste uitdaging? Laaaaaange dagen. “Vroeger kwamen we vaak maar om 2 uur ’s nachts thuis. Nu zijn we heel verbaasd als we kunnen afsluiten om 18u, al gebeurt dat nog altijd niet zo veel”, glimlacht Roxanne voorzichtig. “Maar sinds kort kan ik ook terug ’s ochtends gaan fitnessen. Dat doet me zoveel deugd!” De ondernemingszin en het grote succes hebben ervoor gezorgd dat het allemaal snel is gegaan. “In het begin vonden mijn ouders het bijvoorbeeld niet zo fijn dat ik minder studeerde om brunchboxen te maken, maar ondertussen zijn ze helemaal gekeerd. Ze zijn trots op waar ik nu sta.” Ondanks het drukke leven als jonge zelfstandige, blijft haar motivatie om de studies pedagogische wetenschappen af te ronden groot. “Ik hoop mijn thesis in de zomer terug op te nemen. Dan is het hier wat minder druk: mensen eten meer ijsjes of drinken een iced coffee. Daar nemen ze minder snel een taartje bij.” Roxanne droomt ervan om haar eigen koffiehuis te openen. “Maar dan behoud ik het systeem met de bestellingen zeker ook nog hoor!” Ondertussen draait de grootste keukenrobot zijn laatste toertje. Een nieuwe lading deeg is klaar. “Nu denk ik aan miljoenen, nee vraag me niet waarom”, zingt Luis mee met de lyrics van Boef. Inleiding tot het volgende hoofdstuk: de smaak Benieuwd naar haar creaties? Ga eens langs bij Knol & Kool, De Salopette, Bar Amélia, Kleidok, Blomm, l’Arbre, Ludo Kafe of Full Circle Coffee in Gent; Het goede boek, Madmum of Noordoever in Leuven; Bar Blend in Aalst en IzyCoffee over heel het land. Of bestel natuurlijk je eigen (gepersonaliseerde) taart, cake(sicle) of brunchbox op haar website: https://www.junglicious.be/ *Alicia is een fictieve naam voor de vriendin van Roxanne die liever anoniem wilde blijven.

Jouw ideale date, jouw communicatiestijl, jouw omgang met relatiebreuken; de Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) zou het allemaal kunnen verklaren. Toch staat de wetenschappelijke kwaliteit van dat persoonlijkheidsinstrument ter discussie. ESFJ. ENTP. INTJ. Die vierletterige codes zijn geen wartaal, maar een “‘bizar nauwkeurige‘ beschrijving van wie je bent en waarom je de dingen doet zoals je ze doet.” Althans, dat zegt 16personalities.com, een website waar je een gratis test kan doen om jouw MBTI te bepalen. De test bestaat uit 88 stellingen waarbij je één van de zeven punten tussen “eens” en “oneens” moet aanduiden. Op basis van die antwoorden wijst het instrument je één van de zestien MBTI’s toe. 16personalities.com geeft je ook een overzicht van jouw sterktes en zwaktes en een analyse van jouw relaties. Onderaan de pagina zie je een overzicht van bekende mensen en fictieve personages met dezelfde MBTI. Zo is Taylor Swift een ESFJ en The Joker een ENTP. © Annelies Adriaens De website MBTI online, verbonden aan The Myers-Briggs Company, raadt aan om hun test te doen. Kostprijs? Zo’n 60 dollar. Volgens hen dient de MBTI enkel om jezelf en anderen beter te begrijpen. Het zou je dus niet mogen vertellen wat jouw ideale job is of wie jouw toekomstige partner is. Toch wordt het zo wel gebruikt. De zoekresultaten op Google vertellen bijvoorbeeld dat een ESFJ zoals Taylor Swift beter geen relatie start met een INTJ. Sofie Dupré is doctoraatsonderzoeker en onderwijsassistente aan de vakgroep Ontwikkelings-, Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie van de UGent. Ze legt uit hoe we persoonlijkheid kunnen begrijpen zonder de MBTI – en waarom dat belangrijk is. “Ik kreeg als student altijd de tip: zoek een psychologisch instrument op en zet er evidence achter. Je vindt veel kritiek, maar bij de MBTI spreken de ontwikkelaars die tegen.” Waarom is het belangrijk dat we weten wat onze persoonlijkheid is? Sofie Dupré: Met inzicht in persoonlijkheid kan je menselijk gedrag voorspellen, want andere variabelen zijn ermee verbonden. Is er een fit tussen jouw persoonlijkheid en de eisen van jouw werkomgeving, bijvoorbeeld. Je wil namelijk iemand die goed is, maar ook iemand die tevreden is. Niet alleen in de bedrijfswereld, maar ook bij academisch succes en relaties bestaat er een link met persoonlijkheid. Sommige mensen kennen zichzelf nog te weinig. U bent bedrijfspsychologe van opleiding, maar verbonden aan een onderzoeksgroep rond persoonlijkheidspsychologie. Op welke manier doet u onderzoek naar persoonlijkheid? Dupré: Mijn gepubliceerde studie ging na wat mensen vonden van hun consciëntieusheid, een persoonlijkheidstrek die samenhangt met stiptheid, nauwgezetheid en betrouwbaarheid. Uit die studie bleek dat een grote groep zichzelf te consciëntieus vond, maar dat deelnemers met verschillende niveaus van consciëntieusheid hun niveau wel geschikt konden vinden. In hun eigen perceptie was er dus geen one size fits all niveau. Dat onderzoek hebben we uitgebreid naar alle big five persoonlijkheidstrekken, maar specifiek in een werkcontext. Wat houden die big five persoonlijkheidstrekken in? Dupré: De big five zijn het meest gebruikte instrument in de persoonlijkheidspsychologie. Om persoonlijkheid in kaart te brengen kan je niet spreken over 300 verschillende eigenschappen, dus moest er een classificatie opgesteld worden. Onderzoekers vertrokken van de lexicale hypothese; ze zochten in woordenboeken naar begrippen die de menselijke persoonlijkheid beschreven en bundelden die tot de big five. Ook statistisch onderzoek met factoranalyse leidde tot de big five. Elk van die trekken is een continue schaal waarop een individu eender welke positie kan innemen. © Annelies Adriaens Nemen we altijd dezelfde positie in op die schaal of kan onze persoonlijkheid veranderen? Dupré: Vanaf de jongvolwassenheid is persoonlijkheid relatief stabiel, maar het kan een stukje veranderen met leeftijd. Naarmate mensen ouder worden, worden ze meer emotioneel stabiel, consciëntieus en aangenaam. Dat noemen we maturiteitseffecten. Daarnaast zijn er kleine veranderingen die ontstaan door levenservaringen. Wanneer je in een nieuwe rol terechtkomt – bijvoorbeeld jouw eerste job – vraagt dat om bepaald gedrag. In jouw job ben je vaak meer consciëntieus. Tenslotte zijn er intentionele veranderingen. Recent onderzoek toont aan dat mensen soms een doel hebben om hun persoonlijkheid te veranderen. Wanneer je langdurig gedrag stelt dat in lijn is met wie je wil zijn, word je mogelijks een beetje meer die persoon. Er bestaat rangordestabiliteit. Als jij nu de meest extraverte persoon in jouw gezin bent, dan zal je dat binnen 10 jaar ook zijn, ondanks gemiddelde verschuivingen. De MBTI gebruikt de continue schaal van de big five niet. Zorgt dat voor tekortkomingen aan dat instrument? Dupré: De theorie van de MBTI strookt niet met de realiteit. De MBTI is een typologie en dat werkt dichotoom; je bent het ene of het andere, maar daartussen bestaat er niets. In de realiteit is bijna elke psychologische variabele normaal verdeeld, waarbij de meeste mensen rond de gemiddelde waarde scoren. We weten dus dat een instrument met een continue schaal realistischer is. De big five is daar een voorbeeld van. We evalueren elk instrument – niet enkel die voor persoonlijkheid – op wetenschappelijke criteria. Een instrument moet bijvoorbeeld betrouwbaar zijn, zeker op vlak van test-hertest betrouwbaarheid. We weten dat persoonlijkheid relatief stabiel is, dus als iemand nu een persoonlijkheidsinstrument invult, hoort die enkele maanden later een gelijkaardig resultaat te krijgen. Ondanks herwerkingen van de ontwikkelaars scoort de MBTI daar minder goed op. Een ander criterium is validiteit, namelijk meten we wat we willen meten? Een maatstaf daarvoor is criteriumvaliditeit, namelijk of we voorspellingen kunnen doen met het instrument. De MBTI kan dat niet en dat geven dat de ontwikkelaars ook toe. Waarom zijn typologieën zoals de MBTI volgens u dan nog zo populair? Dupré: Dat komt vooral door de marketingmachine. De MBTI bestaat al lang en wordt mooi gepresenteerd. Je krijgt bijvoorbeeld een figuurtje, dat ben jij dan. Het wetenschappelijk onderzoek doet dat te weinig. Als bedrijfspsycholoog zie ik het jammer genoeg in de werkcontext opduiken. Wanneer een HR-departement beslist om een psychologisch instrument te gebruiken, hebben ook mensen met een andere achtergrond inspraak. Zij weten echter niet wat een instrument wetenschappelijk onderbouwd maakt. Door een gebrek aan kennis ben je dan gevoelig voor wat aan jou gemarket wordt. Mensen kunnen zich er goed in vinden, dat is eigen aan een typologie. Als jij in een bepaald type wordt ingedeeld, is dat leuk. Je kan er dan vlot over babbelen, zelfs al is dat niet de realiteit. Dat is ook zo bij een horoscoop. © Annelies Adriaens Online kan je de MBTI van bekende mensen en fictieve personages vinden. Er bestaan Instagramaccounts die aan elke MBTI een voorwerp toekennen. Hoe moeten we daarmee omgaan? Dupré: We mogen niet teveel verwachten van sociale media, want het blijft een entertainmentcontext. Toch is het jammer dat dat zoveel enthousiasme opwerkt. Ik zou liever hebben dat die accounts het over persoonlijkheid hebben met de juiste termen. Wij wetenschappers moeten met voldoende wetenschappelijke informatie komen als tegenargument. Er bestaan initiatieven om duidelijk over wetenschap te communiceren, maar die zijn niet gericht op een Gen Z publiek. Als zij het leuk vinden om Instagramposts over persoonlijkheid te zien, dan moeten we daar meer op inspelen. Wij weten dat de MBTI weinig voorspellende waarde heeft, niet in de werkcontext en niet voor muziekgenres of zeven zondes. Maar het is leuk. Het is alleen jammer dat het als wetenschap gemarket wordt, want dat geeft een vertekend beeld. Mensen hechten er wetenschappelijke waarde aan die er niet is. Wat gebeurt er wanneer we onszelf teveel identificeren met een persoonlijkheidstype? Dupré: Als ik iemand ben die op het gemiddelde tussen extravert en introvert zit, dan duwt een typologie mij in een hokje waarbij ik één van beiden ben. Je loopt het risico dat je je naar gelang dat hokje gaat gedragen of dat je anderen gaat behandelen naar gelang hun hokje. Het doel van persoonlijkheidspsychologie is zorgen dat mensen zichzelf op een descriptieve manier leren kennen: wie ben jij, wat is jouw persoonlijkheid? Dat is de basis van keuzes maken, dus bij een verkeerde beschrijving kan een persoon verkeerde keuzes maken. Voor de MBTI bestaan er onlinetesten die al dan niet gratis zijn. Is dat ook mogelijk voor de big five? Dupré: Als je "big five test” opzoekt, krijg je ook resultaten die niet betrouwbaar of valide zijn. Maar de theorie van de big five is wel wetenschappelijk onderbouwd. De meest uitgebreide wetenschappelijke test is de NEO personality inventory, maar die is niet openbaar. Een gratis onlinevariant heet de big five inventory 2. Ziet dat resultaat er zo mooi uit als de MBTI? Neen, je krijgt een droog profiel, maar persoonlijkheid is geen droog onderwerp. Je kan jezelf in de big five herkennen, hoewel je geen type toegewezen krijgt. De big five zijn ook laagdrempelig om over te praten, in onze onderzoeksgroep doen we niets anders. Wat is uw advies voor mensen die hun persoonlijkheid beter willen begrijpen? Dupré: Informeer je over de big five. De big five inventory 2 geeft een goed beeld van jouw persoonlijkheid. Het biedt meer nuance en flexibiliteit en komt tegemoet aan wie je bent. Het is leuk om met anderen over persoonlijkheid te praten, maar je hebt de juiste termen nodig. Wanneer je dan in een organisatie terecht komt, kan je die termen gebruiken – ik hoop dat de organisatie die ook gebruikt. Trouwens, die profielen van bekende mensen bestaan ook bij de big five.

BookTok, een bijzonder fenomeen dat zijn oorsprong vond op TikTok – en zijn evenbeeld op Instagram, bekend als Bookstagram – kwam tot leven in 2020 tijdens de coronapandemie. Miljoenen filmpjes, gemarkeerd met de hashtag #BookTok, verschenen online. Maar wat maakt dit fenomeen zo populair? Van sprankelende boekenrecensies tot aesthetic filmpjes van boekenkasten en verleidelijke book hauls, Booktok neemt je mee op een opwindende reis door de betoverende – ja, ik vind het betoverend – wereld van boeken, waar je kunt verdwalen in verhalen, nieuwe vrienden kunt ontmoeten en je liefde voor lezen kunt delen. Na het bekijken van deze filmpjes lijkt een bezoekje aan een boekenwinkel bijna onvermijdelijk, waar je urenlang kan ronddwalen, de geur van verse pagina’s kan opsnuiven en uiteindelijk huiswaarts keert met een schat aan nieuwe boeken. Of geldt dat enkel voor mij? Booktok daagt je bovendien uit om genres te ontdekken die je anders misschien nooit zou hebben overwogen – ja, dit is mij overkomen. Dus zit je even in een leesdip? Geen zorgen, BookTok got you covered! De BookTokkers Emma (@bookish_ems) en Caitlin (@cait_reads), en de Bookstagrammer Alice (@thefaeriesden) zijn onbetwistbare fans van de bruisende community rond BookTok. Als fervente lezer ben ik heel stiekem ook verleid om de BookTok-wereld in te trekken, dus daarom was ik zeer nieuwsgierig naar de personen achter deze boekenaccounts. Wanneer ben je met BookTok of Bookstagram begonnen? Emma: “Ik heb al een TikTok-account sinds 2017, maar ik ben pas filmpjes over boeken beginnen posten in 2020, tijdens de coronaperiode eigenlijk.” Alice: “Volgens mij begon ik er in 2019 mee. Eigenlijk toen Corona hierheen kwam en toen we in lockdown moesten.” Caitlin: “Awel, dat was in 2020, maar toen was dat nog niet echt BookTok. Ik denk dat ik het eerste jaar was begonnen met filmpjes maken over Harry Potter, en dan ben ik zo wat sluipend begonnen in 2021 met BookTok.” Waarom ben je daar mee begonnen? Emma: “Ik ben in 2020 Bio Ingenieur gaan studeren, maar ik ben daar na het eerste semester al mee gestopt. Dat ging echt totaal niet voor mij, want alle lessen waren online, dat was gewoon verschrikkelijk. Ik zat toen op kot in Gent, maar je mocht amper buiten komen en er was dan ook nog die avondklok (zucht), ik voelde mij gewoon super eenzaam. Ik heb mij dan uiteindelijk uitgeschreven en ben een half jaar gaan werken. Natuurlijk had ik in die periode wat geld om boeken te kopen (lacht), en dan ben ik ook beginnen posten op TikTok.” Alice: “Ik las toen wel al veel, en door de lockdown had ik opeens heel veel vrije tijd waardoor ik nog meer begon te lezen. Ik kocht toen ook voor de eerste keer Fantasy­-boeken. Ik had de trilogie A Court of Thorns and Roses gelezen, die was toen heel populair, nu nog steeds zelfs, en dat was zó leuk, maar ik had niemand om erover te praten, want ten eerste: het was in het Engels en ten tweede: niet veel mensen in mijn omgeving lazen, en al helemaal geen Fantasy-boeken. Op een gegeven moment kwam mijn vriend eigenlijk met het idee van ‘waarom deel je het dan niet op Instagram?’, dus toen ben ik er eigenlijk mee begonnen. Ik wou graag gewoon vrienden die ook veel lezen.” (lacht) Caitlin: “Ik zag dat veel mensen erover postten, zoals ‘dit is wat ik las’, ‘deze boeken vind ik goed’, en zo van die aesthetic video’s, zoals ‘dit is de aesthetic van dat boek’, enzo. Dat vond ik altijd heel leuk om te zien, dus ik wou daar zelf ook creatief mee bezig zijn, en dan ben ik meer boeken gaan kopen. Ik vond het dan leuk om zo van die ‘book hauls’ te maken (lacht), en toen besefte ik wel dat ik daar meer mee bezig wou zijn.” Is je account nu iets dat je up-to-date moet houden voor je volgers? Emma: “Niet echt. Ik probeer het niet als een verplichting te zien, want ik merk wel dat als je regelmatig post, je ook veel volgers bij krijgt, dat is een beetje het algoritme dan. Maar ik doe dat eigenlijk niet omdat ik soms gewoon een beetje te lui ben (lacht), ik post gewoon af en toe wanneer ik er zin in heb. Ik ga mijn account natuurlijk niet helemaal ‘dood’ laten gaan, maar het is niet dat ik vaste dagen in de week zeker een video gepost moet hebben.” Alice: “Eerst deed ik het wel heel veel en was ik meer bezig met mijn volgers, maar toen het wat drukker werd, wou ik nog steeds graag elke dag posten en er heel actief mee bezig zijn omdat ik het ook super leuk vond, maar dat kon eigenlijk niet meer. Ik vond het wel moeilijk om dat te accepteren in het begin. Maar nu denk ik eerder dat als ik iets wil posten, ik het dan ook gewoon doe, en anders zie je me 2 maanden niet. (lacht) Caitlin: “Dat is doorheen te tijd veranderd. De eerste 2 à 3 jaar begon ik wel heel veel volgers te krijgen en voelde ik wel de druk dat ik mijn volgers up-to-date moest houden, maar toen had ik die creativiteit ook wel. De laatste maanden post ik eigenlijk veel minder, eerder sporadisch omdat dat toch veel tijd vraagt en soms gaat dat niet met de universiteit of ben ik te moe, dus die druk heb ik niet meer. Als ik iets leuk heb om een video over te maken, dan ga ik dat zeker doen, maar nu voel ik mij niet meer gedwongen.” “Het voelde eigenlijk als een soort vriendengroep” Wat betekent BookTok voor jou? Emma: “Super leuk gewoon. Je leert echt veel mensen kennen. Ik heb ook één van mijn beste vriendinnen daar leren kennen (Caitlin), zij studeert aan de UGent. Ik vind het gewoon super zot dat je same minded mensen kunt bereiken met sociale media. Ik ben al naar verschillende meetings geweest en het is echt heel leuk dat je dan mensen leert kennen die ook allemaal graag lezen, en dan kan je daar samen over babbelen enzo. Ik vind dat echt nice.” Alice: “Ik vind het een hele fijne omgeving, terwijl internet dat juist totaal niet kan zijn, want het kan heel nep zijn en interacties zijn vaak platonisch, maar met Bookstagram is dat anders. Het moment dat ik er op zat, voelde dat meteen anders. Het voelde eigenlijk als een soort vriendengroep. De mensen die ik vanaf het begin ken, daar spreek ik nu nog steeds mee. En ondanks dat ik in het begin best wel beïnvloed werd door dingen als ‘je moet deze boeken écht kopen’, ‘deze zijn nieuw die moet je écht hebben!’, heb ik dat nu niet meer. Maar ik vind het wel heel fijn dat ik door Bookstagram veel nieuwe dingen kan ontdekken. Caitlin: “Ik heb daar heel wat mensen leren kennen, zoals Emma, die heb je al geïnterviewd hé? (ik knik) We zijn door BookTok echt goeie vriendinnen geworden, want we spreken af en toe eens af. Maar ik spreek ook af met andere BookTokkers en dan gaan we naar evenementen, en dat voelde direct al heel ‘open’, ook al kende ik die mensen niet echt. Ik kreeg echt een ‘welkom’-gevoel en dat vond ik fantastisch. We hebben ook een groepschat met een aantal mensen. Voor mij heeft BookTok er gewoon voor gezorgd dat ik enorm veel nieuwe mensen heb leren kennen en dat voelt heel goed. Wat voor evenementen dan precies? “Bijvoorbeeld een TikTok-evenement in de Standaard Boekhandel in Geraardsbergen, een evenement over Young Adult boeken in Gent, of we waren zelfs eens uitgenodigd  voor een film. Dat was allemaal heel leuk.” “Ik denk dan maar aan de boeken van Tom Lanoye, waarin soms rare dingen geschreven staan” Welke invloed denk jij dat sociale media (vooral BookTok) hebben op de Gen Z-generatie wat betreft hun leesgedrag? Emma: “Ik denk dat dat er wel echt voor heeft gezorgd dat veel meer mensen terug zijn beginnen lezen, omdat dat weer een beetje populair is geworden. Je ziet dat ook wel in de boekhandels, die hebben tegenwoordig BookTok-afdelingen. Maar dat zijn wel altijd dezelfde soort boeken die worden aangeraden hé, dus ik denk dat dat misschien ook wel een beetje het gevaar eraan is. Dat kan voor veel auteurs nadelig zijn, want er wordt steeds meer in het Engels gelezen en minder in het Nederlands. Veel auteurs worden niet mee getrokken in het BookTok-fenomeen en dat kan negatief zijn voor hen. Ik ben zelf ook een Engels-lezer omdat ik Nederlandstalige boeken soms een beetje cringe vind (lacht), maar ik denk wel, over het algemeen, dat het goed is dat jongeren weer meer aan het lezen zijn.” Alice: “Ik denk dat sowieso veel meer jongeren lezen nu, en ik denk ook meer in het Engels, omdat je dat vooral veel ziet op TikTok en op Instagram. Dat is wel gek om te zien, want Bookstagram bestaat al veel langer, en toen had ik al het gevoel van ‘oh, jongeren lezen nu veel meer’, maar door TikTok is het precies echt ontploft.” Caitlin: “Ik denk dat het leesgedrag tijdens Corona zot gestegen is. Daardoor ben ik ook meer beginnen lezen, want in het middelbaar had ik minder leesplezier omdat er toen boeken werden opgelegd die totaal niet zijn afgestemd op de jeugd. Ik denk dan maar aan de boeken van Tom Lanoye, waarin soms rare dingen geschreven staan. (lacht) Maar ik vind dat BookTok u veel meer opties geeft. Je kan zoveel genres online vinden als je gewoon maar ‘history’ of ‘romance’ ingeeft en dan krijg je immens veel opties. Wat ik ook merk is dat boekhandels daar helemaal in meegaan en daardoor meer Engelse boeken aanbieden. Ook in mijn omgeving merk ik dat meer mensen beginnen lezen, dus sociale media hebben echt wel een positieve invloed gehad.” Ja, zeker, maar zijn er ook negatieve punten? Caitlin: “Soms krijg je wel haat op wat je leest. Iedere auteur wordt opeens problematisch en dan krijg je haat als je daar iets van leest, want dan supporter je zogezegd mee voor hun beliefs, terwijl je dat soms niet eens weet over die auteur. Er wordt dus veel gejudged. Bijvoorbeeld, als je Colleen Hoover fan bent, dan wordt er soms wel mee gelachen. Ik durf het op sociale media zelfs niet meer over Harry Potter te hebben, want J.K. Rowling wordt nu ook veel gehaat (ze is heel anti-woke). Daardoor weet je zelf ook niet meer goed wat je nog mag zeggen of zelfs denken, en dan heb je zoiets van ‘oei, ben ik nu een slecht mens?’, omdat je ergens niet in meegaat. Ik vind het soms gewoon heel dubbel.” Desondanks kreeg ik op de vraag of een BookTok-account aan te raden is, drie keer een overtuigende “ja” als antwoord. Zijn er nog mensen geprikkeld om een BooktTok-account aan te maken of is it just me?? Let me know!

Onze gedachten een plaatsje geven: het is een zoektocht waar we allemaal mee bezig zijn. Louise Marie Leuwers uit Brussel parkeert haar hersenspinsels op Instagram onder de naam Piekermeisje. Ze beschrijft haar profiel zelf als “een anonieme plek voor en door piekeraars: mensen die veel in hun gedachten verloren kunnen lopen.”  Ondertussen zijn we – want ik ben er één van – al met meer dan 26.000. “Dat blijft heel abstract voor mij. Ik kan mij niet inbeelden hoeveel mensen dat individueel zijn. Ik vind dat kei gek”, klinkt het bij Louise Marie. Ik zocht het eens op en haar volgers overschrijden de capaciteit van een groot voetbalstadium zoals de Ghelamco Arena in Gent en het Lotto Park in Anderlecht. De Instagrampagina van Piekermeisje straalt liefde en warmte uit. Met inspirerende quotes en rustgevende reels kan je bijna niet anders dan ze te delen met iedereen die je graag ziet. Geïnspireerd door deze plek, was ik nieuwsgierig naar de persoon hierachter. Wat volgde was een super gezellig gesprek, vol herkenbare gedachten. Hoe kwam je op het idee om jouw piekerervaringen op Instagram te gooien? Obviously pieker ik heel veel. Ik merk dat velen dat probleem hebben, maar ook dat iedereen daar heel verschillend mee omgaat. Er zijn vrienden die tegen mij zeggen: “Lou, parkeer het” of “Laat het los”. En dan denk ik: Wat bedoelt ge? Ik ken dat fenomeen oprecht niet, wat dat inhoudt om even te lossen. Vorig jaar ben ik op reis vertrokken voor 7 maanden. Ik ging in Nepal twee weken hiken en dacht dat ik tijdens die tocht mijn gedachten wel even ging kunnen stoppen, of toch minderen. Maar dat bleek dus niet het geval. Toen dacht ik: oké, wat nu? (lacht). Dan heb ik bovenaan een berg beslist om daar gewoon iets van te maken op Instagram, als een soort van zelftherapie. Ik heb toen nog niet meteen iets gepost, maar het voelde fijn om die plek alvast te hebben. De laatste drie maanden begon ik dan spontaan wat actiever te worden op het profiel. Er zijn dan ook plots veel mensen bijgekomen en beginnen reageren. Heb je veel interactie met de pieker(meisje-)community? Ja, dat wel. Ik krijg veel lieve berichtjes. Daar ben ik dankbaar voor en ik probeer er steeds op te reageren. Het geeft mij het gevoel dat ik niet alleen ben, dat ik omringd ben door mensen die hetzelfde ervaren. Daarnaast ben ik wel iemand die bewust niet verslaafd wil zijn aan haar gsm. Als ik ga wandelen, naar buiten ga of met iemand afspreek, dan heb ik hem de helft van de tijd niet mee. Mijn vrienden weten dat ze mij dan beter even bellen, omdat ik het berichtje waarschijnlijk niet zal zien. En dat is niet uit kwade wil, maar die smartphone kan mij zó overspoelen. Niet alleen door Piekermeisje, maar ook door een groepschat of iemand die mij iets wil vragen. Is jouw gevoel over die online interactie veranderd sinds Piekermeisje? In de periode dat het profiel zo gegroeid is, heb ik heel hard aan mijn gsm gehangen en dat overweldigde me. Ik besefte toen dat ik niet permanent online wilde zijn. Dus dan heb ik mezelf de regel opgelegd om tussen 9 uur ’s avonds en 9 uur ’s ochtends niet meer op mijn gsm te zitten. Want ik ben een piekeraar he. Als ik laat op de avond nog iets ontvang, kan ik daar echt over zitten malen ’s nachts. Heb je andere gsm-regels voor Louise en Piekermeisje? Nee. Die hebben dezelfde regels. Ik ben daar sowieso  heel zoekend in – dat was ook al voor Piekermeisje. Het gebeurt dat ik denk: Ik doe mijn WhatsApp weg. Ik neem opnieuw een Nokia. Ik denk dat een mens niet gemaakt is om permanent ‘aan’ te staan, dus ook niet online. Bijvoorbeeld tijdens die reis, was ik 6 à 7 maand gewoon níet bereikbaar. Toen kon niemand verwachten dat ik ging antwoorden. Dat gaf mij een immense rust. Voor mij vraagt dat echt veel, het schuldgevoel dat ik krijg door niet of niet meteen te reageren. Dat herken ik, maar daarom vind ik het wel interessant dat je een Instagramprofiel maakt dat je nog meer meldingen en input geeft. Langs de andere kant snap ik het ook, want het is ook een medium om snel veel mensen dichtbij te brengen en in te zetten op die herkenbaarheid. Ja, contradictorisch eigenlijk he. (lacht) Maar klopt. Dat is echt zoeken naar de juiste manier om daarmee om te gaan. Maar ik zit veel liever op Piekermeisje om een post te maken dan dat ik urenlang naar YouTube-video’s zit te kijken. En op dit moment werkt het voor mij, omdat ik dan mensen tegenkom of leuke berichtjes ontvang. Dan denk ik: oké, dat doet er wel toe. Ik zie dat profielen zoals Kriebelsessie, Onbespreekbaar en Warboek jou ook volgen. Zijn zij een inspiratiebron voor jou? Wel, toen ik Piekermeisje heb gestart, was dat echt puur uit mezelf. Ik was wat afgezonderd van de rest van de wereld, dus ik heb niet gekeken naar wat anderen doen. Ik heb zeker geen vergelijkende studie gemaakt. Maar grappig dat je Kriebelsessies vermeld, want dat is mijn beste vriendin, Eva. Dus natuurlijk is zij een inspiratiebron voor mij. Maar dan eerder in de zin van het durven delen en de bijhorende ‘je ziet wel’-attitude. Ook de andere profielen kunnen zeker inspiratiebronnen zijn omdat ze spreken over persoonlijke zaken. Zij tonen dus dat daar een mogelijkheid toe is op sociale media. Inderdaad. Als ik het er met Eva over heb, gaat het vaak over het warme gevoel dat er zit in mensen die elkaar vinden. Dat is iets wat mij inspireert. Maar ik ben wel echt zoekende in waar ik naartoe wil met het profiel. Laat je jou dan leiden door wat er komt? Er zijn zo mensen he, die ‘going with the flowing’ kunnen zijn. Ik ben dat dus jammer genoeg niet. Ik probeer het alleszins niet te veel te overdenken, maar als iemand mij vraagt wat mijn ‘bedoeling’ is met Piekermeisje, dan denk ik: Mijn bedoeling? Moet er dan een plan voor bestaan? Want dat is er dus niet. En momenteel denk ik dat dat ook niet nodig is. Het werkt hoe het werkt. Als het dan plots niet meer goed zou voelen, dan zal ik er op dat moment over nadenken. Maar oké, nu klink het alsof ik daar niet duizend keer over maal, maar dat doe ik dus wel he. Vooral als iemand mij daar een vraag over stelt. (lacht) Maar ik hoop wel dat er nog dingen komen. Zoals dit interview. Sorry, maar voor mij is dat allemaal mega flabbergasting. Ik bedoel: iemand wilt mij interviewen. Ik ben zeker benieuwd naar wat er nog gaat komen. Dat wel. Je hebt jouw profiel Piekermeisje genoemd. Heb je het gevoel dat je binnen dat concept alles kwijt kan? In het algemeen ben ik heel zoekende naar wat ik wil doen. Ik maak als job boeken momenteel, maar ik heb echt al veel geprobeerd: ik heb voor radio en tv gewerkt, ik heb in een winkel gestaan met keramiek, potten en glasbeschilderingen. Echt van alles en nog wat. In die zin is Piekermeisje dan plots iets heel duidelijk. Ik vind daar rust in. En eigenlijk omschrijft piekeren heel veel. Er zit wat angst bij, stress, shappen over dingen, maar ook liefheid en mentaal welzijn en zorgen voor uzelf. Dus dat zijn eigenlijk alle onderwerpen waar ik het – achteraf gezien – over wil hebben. Dus je bent ook op professioneel vlak ook erg zoekende? Ja en weet je, dat blijft. Ik denk dat dat ook de aard van het beestje is. Toen ik voor de VRT werkte, dacht ik ook: Ja, wacht. Is dat dan – als je grafisch ontwerp of illustratie hebt gedaan – het ultieme ding om te doen? En dan ben ik nog orthopedagogie in avondschool gaan bijstuderen. Nu geef ik dus boeken uit. Dus ja: ik ben zoekende. Heb je het gevoel dat je ondertussen gesetteld bent in die zoektocht? (lacht) Heb jij dat gevoel? Goh, ik denk dat ik ‘de zoektocht’ al meer embraced heb op z’n geheel. Dat ik er dus wel oké mee ben dat die nu bezig is. Maar ik hoop ook ergens wel dat die dan binnenkort achter mij ligt. Dat het uitgezocht zal zijn, ja (lacht).Laat ons zeggen dat ik dat ook hoop. Ik heb daar onlangs een gesprek over gehad met een vriendin. Zij weet wat zij wilt. Zij heeft iets gestudeerd en heeft dan een job gezocht in die sector. Zij is daar heel gelukkig in. En ergens denk ik: Oh amai, ik wil dat ook keihard. Ik wou dat ik op mijn tiende al wist wat ik wilde worden, zodat ik daar meteen naartoe had kunnen werken. Ik kijk keihard op naar die mensen. Maar anderzijds, door te blijven zoeken wanneer ik merk dat ik ergens niet zo gelukkig van word, ontstaan er wel dingen zoals Piekermeisje. Op dezelfde manier ben ik ook naar mijn eerste uitgeverij gestapt. Dus ergens zou ik ook niet zonder kunnen, omdat het mij in zekere zin verder pusht. Maar de zoektocht kan ook sucken. Hij is kei vermoeiend en vaak denk ik echt: Kan dit kalmeren? Ik wil het ook gewoon weten. Wat ‘het’ ook moge zijn. Ohla, goede vragen! Hier gaan een paar posts over komen hoor. (lacht) Benieuwd naar wat er nog komt?

‘Stan’ is tegenwoordig een ingeburgerd synoniem voor een extreem toegewijde fan. De origin story, Eminems gelijknamige hit uit 2000, is echter een duister verhaal van obsessie, dreigementen en, uiteindelijk, de dood. “My tea's gone cold, I'm wondering why. I got out of bed at all. The morning rain clouds up my window. And I can't see at all,” zingt de Britse zangeres Dido in haar doorbraaksingle Thank You uit 1998. Voor wie toen nog in de luiers zat – of helemaal nog niet bestond – klinkt de remix van Dimitri Vegas en Like Mike meer bekend in de oren. Hun Thank You (Not So Bad) samplet de eerste strofe van Dido’s Thank You en knalt er een elektronische beat onder. De remix kampeert al 12 weken in de Vlaamse Ultratop 50 en zal, als we Dimitri Vegas mogen geloven, de “Biggest Festival Record of 2024” zijn. Ons Belgisch dj-duo is echter niet de eerste die Dido samplet: in 2000 kreeg Eminem (alias Marshall Mathers alias Slim Shady) toestemming om Thank You te gebruiken als refrein voor zijn single Stan. En hoewel dat nummer geen van zijn 6 MTV-nominaties kon verzilveren, slaagde Eminem er wel in het woord stan in de Merriam-Webster Dictionary te brengen. Dan toch niet gewoon een voornaam Volgens het woordenboek is stan zowel een zelfstandig naamwoord als een werkwoord. Het zelfstandig naamwoord stan verwijst naar een “extreme of overdreven enthousiaste en toegewijde fan”, lees: “Ik ben echt een Olivia Rodrigo stan, ik hou een fanblog over haar outfits bij.” Als werkwoord betekent het “fandom uiten op een extreme of overdreven manier”, lees: “Ik stan One Direction, ik heb een levensgrote kartonnen Harry Styles in mijn kamer staan.” Een overtreffende trap van een doorsnee fan dus, jammer voor de 11 EtZetera-lezers die dachten dat stan enkel een voornaam was. Eminem en Dido’s hit uit 2000 schetst echter een veel donkerder beeld van stans. Eminem opent zijn rap: “Dear Slim, I wrote you but you still ain’t callin’. I left my cell, my pager and my home phone at the bottom.” En zo vertrekt de luisteraar op een duistere tocht door de psyché van de brievenschrijver, Eminems zelfverklaarde superfan, Stan. Stan, vermoedelijk een samentrekking van stalker en fan, raakt steeds meer gefrustreerd dat zijn idool hem niet ziet staan. Schandalig toch? Hij heeft namelijk genoeg bewijs dat hij De Grootste Fan is (“My girlfriend’s jealous ‘cause I talk about you 24/7”, “I got a room full of your posters and your pictures, man”). Tegen de derde strofe is Stan zo razend op Mr. I'm-Too-Good-to-Call-or-Write-My-Fans dat hij een familiedrama pleegt in de hoop dat dit Eminem traumatiseert. De laatste strofe onthult echter dat Eminem al die tijd een brief naar Stan aan het schrijven was, maar die niet afkreeg. Hij raadt Stan aan om professionele hulp te zoeken (“You got some issues, Stan, I think you need some counselin’”). Op het einde van het nummer vertelt Eminem dat hij vreest dat Stan hetzelfde lot zal treffen als een dronken chauffeur die van een brug stortte met zijn zwangere vriendin in de koffer. Cue een angstaanjagende ontdekking voor The Real Slim Shady: “And in the car they found a tape, but they didn’t say who it was to. Come to think about it, his name was – it was you.” Damn. Een fan zoals alle andere? “having a stan acc in 2012-2016 was different there was something in the air y’all”, tweette @wolfiecindy op 21 maart. Een hit tweet voor het account, die 1600 likes opleverde. “the only normal stans on here are the ones who were stans back then too 😭 these new ones on crack”, valt @grandekordei bij. De lezers van EtZetera hebben lijken die onrust te delen: 18 mensen kozen in de Instagrampoll voor “Scaryyyyy”, terwijl slechts 2 tolerante zielen vonden dat er geen verschil is tussen stans en andere fans. Dat laatste klopt dus niet met het woordenboek of met het nummer. © EtZetera In een artikel van Essence getuigen fans inderdaad over de grimmige gebeurtenissen op stan Twitter. “Doxing is one of our biggest problems. I have watched fan bases leak phone numbers, I don’t like when it gets toxic. At best, that means when different standoms are fighting and begin to disrespect each other, but at worst, it can mean doxing,” klinkt het bij een anonieme BeyNika (fan van Beyoncé en Nicki Minaj). Extreem toegewijde fans die persoonsgegevens van andere fans op het internet te grabbel gooien: het klinkt als een Black Mirror aflevering, maar het blijkt realiteit. In augustus 2023 stuurde Doja Cat een furieuze tweet de wereld in, expliciet gericht aan haar stans: “my fans don’t name themselves shit. if you call yourself a “kitten” of fucking “kittenz” that means you need to get off your phone and get a job and help your parents with the house.” Zij is helaas niet de enige die het aan de stok krijgt met stans. Het stannen van celebrities blijft bij de EtZeteralezers beperkt. We kregen slechts één “Miss Swift" en één “OLIVIA RODRIGO 4 LIFE” als antwoord op onze Instagrampoll. Daarmee scoorden beide sterren even goed als het diplomatische “niemand”. De echte favoriet van de lezers blijkt deze auteur zelf te zijn, waarvoor dank en sterkte.

“Het is hier heet, hebt gij die ventilator in de auto laten liggen?”, wappert een verklede vrouw met haar handen – nee poten. Sommigen zitten bij het eerste lenteweer liefst in hun tuin aan de BBQ, anderen verkiezen de imposante maar broeierige hallen van Flanders Expo voor FACTS. Tovenaars van alle Hogwartshuizen, een blauwe en paarse opblaasdino, een heliumballon die boven de massa uitsteekt met aan het ander uiteinde de clown van It. Zodra je tijdens het FACTS-weekend Flanders Expo betreedt, maak je deel uit van de subliemste cross-over aflevering van allerlei fictieve werelden. De theme song van de aflevering start al op de trein naar Gent. “Ik denk dat Mario in de trein zit” – “Wie is Mario. Ah die loodgieter?”. Als iemand die zich voor Halloween als Microsoft Word verkleedde, bingewatch ik gefascineerd. © Annelies Adriaens Vrolijke vrienden, dat zijn de Powerpuff Girls “Eigenlijk kostte dit niet veel tijd”, vertrouwen Stef (23), Jan (26) en Daan (25) – of beter Buttercup, Blossom en Bubbles van Powerpuff Girls – me toe. “Gewoon papier-maché, lijm, veel verf… en goeie hoop”, was hun plan. Jan, de roze en “letterlijk de volwassene”, kreeg als Nieuwjaarscadeau een ticket van zijn nonkel en besloot samen met zijn vrienden all out te gaan. Dat bracht hen en hun monochrome jurkjes op mijn pad. © Annelies Adriaens “We waren op zoek naar random groepen van vier. Ik heb dat letterlijk zo in Google getypt, dees leek ons het grappigste”, vertelt hij terwijl hij naar zijn vrolijke vrienden wijst. “Raar dat de Teletubbies er niet tussen stonden”, merkt Daan op. Er ontstaat een korte brainstormsessie die me doet denken aan mijn eigen vriendengroep, maar het Teletubbieplan gaat genadeloos de vuilbak in. Teveel werk. Hoe de knutselsessies verliepen? “Rustgevend, met momenten toch. Het was frustrerend dat die uitsteeksels niet bleven hangen”, verwijt Stef zijn kostuum, “Het was allemaal heel last minute, we dachten altijd: ‘Er is nog tijd’, dus we hebben het deze week op een paar avonden ineen gestoken.” Een knappe prestatie van de Powerpuff Girls, maar ze werden in snelheid gepakt door hun eigen Professor Utonium. Die maakte haar kolfjes gisterenavond nog met de 3D-printer. “Zelle zijn de coole”, lacht ze wanneer er twee groepjes opduiken om een foto te maken van haar vrienden die poseren alsof ze net Element X gekregen hebben. Ondertussen zijn de Powerpuff Girls 1 interview en 11 foto’s rijker. “We zouden hier eigenlijk geld voor moeten vragen, maar het is wat laat om nog winst te maken", glundert het trio dat een villain era lijkt te overwegen. Van sticker tot succesvol standje Een bijna botsing met fluitende robots. Een compleet onverwachte middelbaarreünie (hey Laura! 6 jaar geleden al?). Een niet-zo-subtiele held met een bordje "If you can pay for FACTS, you can pay for axe" (de deo, niet het wapen). Enkele unieke ervaringen later ontmoet ik Maitzanne (22) van Parfum Bubbles op de makersmarkt. Haar shop begon met een League of Legends sticker en kwam daarna in een stroomversnelling. Na een pak Leuvense markten is vandaag haar powerspike. Haar gezicht spreekt boekdelen: “Het gaat heel goed, ik ben heel fier.” “Omg, die is zo cute,” klinkt het plots aan de andere kant van haar standje. Maitzanne veert meteen recht om de bezoeker verder te helpen, beiden breed lachend op een manier die typerend is voor FACTS (serieus, iedereen hier is zo fijn). Terwijl Maitzanne de kassa regelt, wikkelt haar vader de aankoop zorgvuldig in krantenpapier, een glimp van family time. Je zou hen een geoliede machine kunnen noemen, zo sterk is de synergy tussen vader en dochter, maar machine zou afbreuk doen aan de authenticiteit van deze studente. Ze shapeshift tussen haar academische verplichtingen en haar shop: “Overdag studeer ik en ’s avonds ben ik tot laat hiermee bezig, overuren doen. Afgelopen week heb ik er elke dag aan gewerkt.” © Annelies Adriaens Haar favoriete creaties zijn haar keramiekstukken, straalt ze, want “daar doe je bij elke stap alles zelf”. Ik deel haar voorkeur, bedenk ik, terwijl mijn oog op een keramieken paddenstoel valt. De vliegenzwam komt gezellig met mij mee naar huis, het keramieken ringhoudertje op mijn bureau had een vriendje nodig. Five, four, three, two, one Al dat wandelen (een eindtotaal van 13 182 stappen) heeft me moe gemaakt. Ik slenter naar een stoeltje. Toevallig is er een show bezig, een Kpop Random Play Dance, weet de FACTS Guide to Adventure me te vertellen. Minuut na minuut aanschouw ik hoe twee teams dansers afvaardigen om zo goed mogelijk de moves uit de officiële clips na te doen. Een stem telt af: “Five, four, three, two, one”. Een nummer begint te spelen. Dansers rennen naar het midden van het podium en zetten hun beste game face op. Wanneer het nummer eindigt, blijft er van die game face niets over. Duimen gaan omhoog, mensen vliegen in elkaars armen, glimlachen verschijnen. Ik probeer iets van het nummer te onthouden om het in mijn playlist te kunnen zetten. Ik kan me niet herinneren wanneer ik voor het laatst zoveel mensen zag met sass en swag en dansmoves om U tegen te zeggen. Wanneer ik als een bekeerde fangirl naar voor ren om de main characters te spreken, onthullen ze dat ze een dancecrew zijn – en de Random Play Dance organiseerden. Hoe kan een mens zoveel dansjes leren en indrukwekkender nog, meteen herkennen en meedoen? “Veel YouTube, ja, veel YouTube! Maar we posten ook de playlist op voorhand. Niet iedereen kijkt daarnaar, maar ik wel”, onthult één van de dansers, de sympathiekste Slytherin die er bestaat. Typisch Slytheringedrag wel. Dancecrew Masquerade bestaat al bijna twee jaar en wanneer de dansers dat beseffen, ontstaat er een spontane “Happy Birthday” en een nog spontanere “We moeten eens iets met iedereen doen hé” van iedereen rondom me. Eén van de leden lanceerde een oproep op TikTok om samen te dansen en daaruit vloeide spontaan de “Wat als we gewoon een dancecrew vormen?”. The power of TikTok, wederom bewezen dus. De groep heeft een vibe waardoor je zo lid zou willen worden, gewoon om tijd met hen te spenderen. Spijtig dat ik een verschrikkelijke danser ben. © Annelies Adriaens Ik laat de wereld van FACTS achter me en vermijd strategisch om een Red Bull te drinken om 18 uur ’s avonds. "Last van je voeten? Broer, mijn voeten dan", vat een dame mijn vermoeidheid samen. Haar zwarte laarzen lijken nochtans best comfortabel. Ik denk aan alle bezoekers (meer dan 32 000, zo blijkt achteraf) en wat hen daar op deze hete dag bracht. Zelfs de meest cynische bezoeker kan hier met een lach en een paar paddenstoelkousen buitenkomen, zo heb ik deze aflevering ontdekt. Op FACTS bepaal je zelf de verhaallijn. Dat doet auteur Marc De Bel ook, wanneer de Q&A-organisator vraagt of de man van 1954 een geek is: “Zelf vind ik van niet, maar anderen vinden van wel. Ik ga vaak op reis en ik doe aan biologisch tuinieren.”

We kennen allemaal wel van die periodes waarin we minder lezen dan we zouden willen, een fenomeen dat ook wel bekend staat als een 'reader's block'. Het excuus “Ik heb er gewoon geen tijd voor” klinkt dan ook maar al te bekend in de oren. Als je uit zo’n leesdip wilt komen, dan is een boekenclub misschien wel de perfecte oplossing, en de Beglian Book Club biedt hier een ideale uitkomst voor. Pluspunt: je kan gewoon vanuit je zetel meedoen! De Belgian Book Club is een online boekenclub die actief is op Discord, een digitaal platform dat is ontworpen voor het creëren van online gemeenschappen. Als je eenmaal lid bent van deze club, zul je snel merken dat het excuus "ik heb geen tijd" niet langer opgaat, althans niet voor mij. In de gedigitaliseerde wereld van vandaag zijn online boekenclubs populairder dan ooit tevoren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de boekenclub bijna 900 leden telt. De boekenclub organiseert allerlei leuke activiteiten. Zo kan je bijvoorbeeld elke maand deelnemen aan het lezen van het 'Book of the Month' (BOTM). Het boek wordt gekozen via stemming, en in een aparte chat kun je erover discussiëren. Door online interactie met andere boekenliefhebbers raak je extra gemotiveerd om te lezen! BOTM: As Long As The Lemon Trees Grow In maart was het BOTM As Long As The Lemon Trees Grow van Zoulfa Kaouth. Maar nadat iemand de trigger warnings had opgezocht op internet, kwamen er reacties als: “Wel heavy… het staat op mijn tbr-lijst (to be read), maar idk of ik daar mentaal sterk genoeg voor ben”, en “oké, na het lezen van de trigger warnings ga ik ook passen”. Oei oei, ga ik dat mentaal wél aankunnen? Enthousiast, maar toch wat zenuwachtig door de trigger warnings, begaf ik mij naar De Standaardboekhandel en kocht het boek. Ik kreeg zelfs nog 3 euro korting dankzij mijn klantenkaart, yes!! Eens terug op kot maakte ik het gezellig, kroop in bed en sloeg de eerste pagina open. Let’s go… Flash forward: er hebben enkele traantjes gevloeid, but I made it. Ik raad het ten zeerste aan! Spoiler alert!: Discord’s spoilerfunctie Hoewel ik nog niet zo ver gevorderd was in het boek, voelde ik toch al een sterke behoefte om mijn hart te luchten. Ik opende Discord, op zoek naar de chat om mijn gedachten te delen. En guess what, daar stuitte ik op een geniale discorduitvinding, really. Je kunt namelijk berichten markeren als 'spoiler', waardoor ze verborgen blijven achter een zwarte balk. Pas wanneer anderen erop klikken, wordt de tekst zichtbaar, waardoor iedereen veilig blijft voor onverwachte spoilers. Op deze manier kon ik mijn emoties ongefilterd uiten op mijn toetsenbord, zonder het leesplezier van anderen te bederven. Mega handig, toch? Goed, ik ga hier geen emotionele recensie over het boek neerpennen. You should read it for yourself. Ik heb het alleszins op Goodreads de volle 5 sterren gegeven, dus als je uit je ‘reader’s block’ wil geraken, deze kan je er zeker mee helpen! En als je, net als ik, je emoties ergens kwijt wil, maak je dan zeker lid van de boekenclub! (believe me, je gaat het voor dit boek kunnen gebruiken 😉) Meer dan een boekenclub Bovendien is de Belgian Book Club niet alleen een boekenclub, maar een echte community. De server bevat diverse gesprekskanalen, variërend van films en series tot mental health en zelfs workouts! Als je al eerder overwogen hebt om lid te worden van een boekenclub maar het er nooit van gekomen is, dan is de Belgian Book Club de ideale middenweg. Je kunt deelnemen aan discussies waar en wanneer je maar wilt, en met slechts een paar klikken op je toetsenbord deel je gemakkelijk jouw mening met anderen. Ze hebben mij (voorlopig) nog niet teleurgesteld! 😊 P.S.: Het huidige BOTM is A Tempest of Tea van Hafsah Faizal, en het is nog niet te laat om mee te lezen! Belgian Book Club: Discord: https://discord.gg/namcJTnm Instagram: https://www.instagram.com/belgianbookclub/ TikTok: https://www.tiktok.com/@belgianbookclub

Coincidence? I think not! Gisteren verscheen er een nieuwe podcastaflevering die perfect aansluit bij mijn vorige artikel. Opkomend Gen Z-talent Nona ’t Jolle koos er ook voor om de aandacht te vestigen op het unieke karakter van onze generatie. “Ik heb het gevoel dat we met Gen Z zo allemaal together zijn, ook zo door TikTok en zo. Wij begrijpen elkaar echt precies.” Nona 't Jolle (19) In Bless The Mess nodigen Kawtar Ehlalouch en Anushka Melkonian ter gelegenheid van deze Paasvakantie een gast uit in hun wekelijks opgenomen besties-talk. Elke woensdag kan je de MNM-vriendinnen horen keuvelen over wat zij al leerden over het leven. “Ik doe maar iets. ’t Is niet dat ik over alles zo goed nadenk he,” hoor je in de trailer van de reeks. Gevolgd door: “Ik snap je echt volledig.” Ze delen ook telkens hun messy moments, waardoor het allemaal heel toegankelijk wordt. Deze week was Nona ’t Jolle uitgenodigd in de studio. “Je bent vooral heel cool en heel relatable,” stelt één van de hosts haar gerust (ik geraak er soms niet echt aan uit wie wat zegt). De 19-jarige ketnetwrapper wil het zelf in deze aflevering hebben over hoe het is om volwassen te worden als Gen Z’er. Kawtar en Anushka zijn er niet helemaal aan uit of ze bij de Gen Z- of millennialgeneratie (willen) horen. Nona start het gesprek met een dubbele confession: ze is niet altijd eerlijk over de afkomst van haar naam, en herkenbaarder: ze heeft net nog geweend op de parking. “Je ziet het misschien nog,” lacht ze vluchtig. “Maar het is al zo lang geleden. Ik ga er zelfs voor naar de acupuncturist.” Er ontstaat een luchtig en boeiend gesprek dat al snel heel wat wisselende onderwerpen omvat. Zo hebben ze het over hoe de klimaat-issues in de schoenen van de nieuwe generatie wordt geschoven, maar ook over het gebruik van sociale media als bekend persoon. En natuurlijk kan een stuk over piekeren over de toekomst niet ontbreken. “Ik wil gewoon weten dat het allemaal goed komt,” zou even goed uit mijn mond kunnen zijn gekomen. Maar goed, ik ga niet meer verder spoilen. Het gevoel van herkenning dat bij elk nieuw topic opduikt, wil ik jullie ten volle gunnen. Laat maar weten wat jij ervan vond!

“Ik word met advertenties over twee dingen benaderd: baby’s en botox”, vertelt journalist Doortje Smithuijsen in haar podcast Voorheen Schaamteloos Randstedelijk. Juist dat zijn twee dingen waar de 32-jarige Amsterdamse zich in haar nieuwe boek Kapitalisme is Seksisme tegen verzet. Foto: Stijn de Vries Doortje Smithuijsen is anno 2024 niet meer weg te denken uit de Nederlandse journalistiek. Met haar column in Trouw, haar werk voor de Volkskrant en Vrij Nederland, en twee succesvolle podcasts is ze een gevestigde stem onder millennials en gen-z’ers, die naar haar luisteren voor raad en reflectie. Voorheen Schaamteloos Randstedelijk (VSR) begon ze in 2022 met Perre van den Brink. In deze podcast houden ze “de jonge stedeling elke week een spiegel voor” en proberen ze de jonge stedeling houvast te bieden. Een veelbesproken aflevering van het VSR-duo was ‘vruchtbaarheid is niet alleen een vrouwenzaak’. In die aflevering bespreekt de vrijgezelle Smithuijsen het proces van Social Freezing, het invriezen van je eitjes, om zo je kinderwens even in de wacht te kunnen zetten. Over haar keuze om aan het kostbare proces te starten zegt ze: “Als dit de manier is waarop je dit soort thema’s zichtbaar maakt en agendeert, en ik kan het me veroorloven, laat ik het dan maar doen.” In een interview met Vogue vertelt ze waarom ze haar werk met zoveel overtuiging doet: “mensen laten nadenken over de systemen om ons heen die ons leven beïnvloeden, en hoe we naar onszelf en de wereld kijken.” Kapitalisme is Seksisme Smithuijsens nieuwe boek Kapitalisme is Seksisme lijkt bij het Nederlandse publiek een gevoelige snaar te raken. Het boek kwam kort na uitgave binnen in de bestsellerlijsten en staat daar op moment van schrijven nog altijd in. In de podcast vertelt ze de kernvraag van haar feministisch pamflet: “Hoe komt het dat ik als 32-jarige vrouw, in de 21e eeuw, in Amsterdam, me nog zo gepusht voel richting een traditioneel leven?” “Op het moment dat je niet binnen de norm valt, gaat iedereen steigeren.” Smithuijsen analyseert in haar nieuwe boek het kapitalistische systeem, dat nog behoorlijk patriarchaal lijkt te zijn. Ze vertelt anekdotes over haar eigen leven: van moeders die vragen of ze al een nieuwe man gevonden heeft, tot dates die vragen of ze haar eitjes niet moet laten invriezen. “Het is ontzettend pijnlijk, maar het gebeurt wel. En als het pijn doet moet je het opschrijven. Die pijnlijke momenten laten zien hoe diep die systemen zitten.” Genoemde afleveringen:

Vorige week haalde de Amerikaanse leg van Olivia Rodrigo’s Guts wereldtournee tot aan bij ons het nieuws. Niet om haar spetterende performance, maar omdat er bij het concert condooms, glijmiddel en morning-afterpillen werden uitgedeeld. Dat gebeurde in de staat Missouri, waar abortus illegaal is. Een paar dagen later wordt bekend dat dit bij de rest van de reeks concerten niet meer zal gebeuren. Foto: Christopher Polk/PMC via Rolling Stone All-American B*tch Olivia Rodrigo: Gen-z’er avant la lettre. Ze groeide uit van lieve Disney-ster tot popidool met een flinke IDGAF-attitude. Afgelopen februari begon ze haar Guts wereldtournee met de aankondiging van een vrouwenrechtenorganisatie: Fund 4 Good. “Het fonds steunt alle vrouwen, meisjes en mensen die vrijheid zoeken in hun seksuele en reproductieve gezondheid”, vertelt de 21-jarige in een video op sociale media. Een deel van de opbrengsten van Rodrigo’s Guts-tour gaan naar haar stichting en naar de National Network of Abortion Funds in Noord-Amerika. In die lijn is het niet gek dat er vorige week condooms en morning-afterpillen werden uitgedeeld bij haar concert in St Louis, Missouri. Een waardevolle actie, want abortus is illegaal in Missouri, tenzij de zwangere persoon in levensgevaar is. Bovendien bevatten de pakketjes morning-afterpillen voor een waarde van zo’n 40 dollar. Een bedrag dat voor niet iedere jongere makkelijk toegankelijk is. Tiktok gebruiker @madsritter deelt een foto van de pakketjes die werden uitgedeeld. Bad Idea, right? Nou, die actie was van korte duur. Een paar dagen na de actie in Missouri werd aangekondigd dat er bij volgende shows geen anticonceptie meer zal worden uitgedeeld. De reden daarvoor zou zijn dat er teveel jonge (minderjarige) meisjes aanwezig zijn bij de concerten. Volgens bronnen die met het Amerikaanse tijdschrift Variety spraken kwam de beslissing vanuit Rodrigo’s management. Jade Hurley, communicatiemanager bij DC Abortion Fund reageert bij Variety op de beslissing: “De realiteit is dat jongeren seks hebben. Daarom moeten ook zij toegang hebben tot anticonceptie.” Bovendien, “wat we doen is in alle staten volledig legaal”, voegt Hurley toe. "De realiteit is dat jongeren seks hebben." - Jade Hurley, DC Abortion Fund Hoewel de actie bij Rodrigo’s concert in eerste instantie veel positieve reacties kreeg, kon er ook al snel gerekend worden op commentaar uit rechts-conservatieve hoek. “Curious how the Disney Channel churns out so many high priestesses of child sacrifice”, twittert Breitbart News, een rechts-extremistische nieuwsoutlet uit de VS. Hurley benadrukt bovendien dat het verzet tegen de actie gebaseerd is op onjuiste informatie. “Extremisten veroorzaken moral panic over iets dat ze nieteens begrijpen. Ze lijken het verschil tussen de morning-afterpil en de abortuspil niet te kennen. Het zijn twee totaal verschillende dingen.” Right By You, de organisatie die de producten leverde, reageert ook bij Variety. “Het idee dat wij niet bedachtzaam te werk zijn gegaan bij dit evenement is gewoon niet juist”, zegt oprichter Kraft Sheley. “Wij kennen de gemeenschappen waarbinnen wij werken en wat zij van ons nodig hebben. Dit is ons nog nooit eerder overkomen.” Ondanks dat de actie van korte duur was zijn de betrokken partijen Rodrigo dankbaar. “We zijn onwijs dankbaar dat Olivia ons dit platform heeft gegeven. Ik hoop dat andere artiesten zullen volgen” laat Sheley weten. Bij de komende concerten van Olivia Rodrigo zullen de organisaties nog steeds aanwezig zijn, ook al mogen ze geen morning-afterpillen en condooms meer uitdelen. Er zal nog steeds informatie worden gedeeld over voorbehoedsmiddelen en anticonceptie. Abortus in de VS Helaas is Missouri niet de enige staat in de VS waar abortus nauwelijks toegankelijk en zelfs illegaal is. In 2022 werd Roe V. Wade verworpen. Dat grondwetsartikel garandeerde in het hele land vrije toegang tot abortus. Sindsdien mogen staten zelf beslissen over hun abortuswetgeving. Dat had als gevolg dat abortus nu in veertien staten illegaal is, en in nog eens zeven de wetgeving strikter is gemaakt dan hoe hij onder Roe V. Wade was. Een van die staten waar abortus illegaal is, is dus Missouri, de staat waarin Olivia Rodrigo tijdens haar concert morning-afterpillen uitdeelde. Hoe zit dat bij ons? In zowel België als Nederland is abortus legaal en toegankelijk. Toch is de wetgeving niet geheel hetzelfde. In België is abortus om niet-medische redenen toegestaan tot 12 weken in de zwangerschap. Daarna mag abortus enkel nog wanneer de zwangerschap bijvoorbeeld een bedreiging vormt voor de zwangere persoon. In Nederland mag abortus om niet-medische redenen tot de 24e week van de zwangerschap toegestaan. Dat is het moment vanaf wanneer de baby buiten het lichaam zou kunnen overleven. Daarna kan een zwangerschap enkel nog worden afgebroken wanneer er ernstige gezondheidsproblemen zijn. In zowel Nederland als België wordt abortus in principe vergoed door de zorgverzekeraar of door de overheid. Bij abortusklinieken heb je geen verwijzing nodig van je huisarts of gynaecoloog. Meer informatie: België: Alles Over Seks Nederland: Rijksoverheid